Verduurzaam jouw erfgoedwoning

Energiekosten stijgen voor iedereen. Steden en gemeenten worden overspoeld door vragen over energetische maatregelen zoals het isoleren van de buitengevels en het dak, het aanpassen van het buitenschrijnwerk of het leggen van zonnepanelen. Erfgoedpanden zijn meestal niet gebaat met standaardoplossingen. Die doen een historisch pand vaak meer kwaad dan goed. Ze verdienen een eigen aanpak.

Stap 1: heeft mijn woning erfgoedwaarde?

• Surf naar www.geo.onroerenderfgoed.be. Geef je adres in en klik op het pand waarvan je de erfgoedwaarden wil weten.
• Oranje ingekleurd? Je mag best trots zijn. Jouw woning heeft erfgoedwaarde!
• Niet oranje ingekleurd? Ook dan kan je woning een lokale erfgoedwaarde hebben. Wil je zeker zijn? Contacteer de IOED voor jouw gemeente of neem rechtstreeks contact op met de gemeente. Zij kunnen aangeven of jouw gebouw over erfgoedwaarde beschikt, waar die waarde dan wel in gelegen is en wie je verder op weg kan helpen.

Waarom zou ik rekening houden met erfgoedwaarden?

Panden met erfgoedwaarde vertellen ons veel over het verleden en over onze identiteit, ze maken een plek uniek, bieden kwaliteit aan de omgeving en vormen een belangrijk deel van ons collectieve geheugen. Vanuit circulair oogpunt kunnen erfgoedpanden bovendien als intrinsiek duurzaam worden beschouwd. 

Ondoordachte ingrepen aan het gebouwde erfgoed kunnen de ruimte verstoren en de erfgoedwaarde en beeldondersteunende rol van deze gebouwen onderuit halen.

Welke energetische maatregelen mogen wel? Mag ik dan niets meer?

Natuurlijk wel! Ook erfgoedpanden kunnen energetisch verbeterd worden zonder afbreuk te doen aan de erfgoedwaarde. Maar belangrijker nog is je gebruikersgedrag af te stemmen op jouw pand of woonst. Door de manier waarop je met jouw pand omgaat, kan je vaak al grote resultaten boeken.

• De beste manier om energie te besparen is minder energie te verbruiken. Zet de verwarming een graadje lager en bespaar op het verbruik van elektriciteit en verlichting, door bijvoorbeeld energiezuinige lampen te installeren en (sluimer)verbruikers in te perken.
• Hang gordijnen of plaats buitenluiken of leibomen als buffer om oververhitting in de zomer en warmteverlies in de winter tegen te gaan.
• Onderhoud en herstel je pand op regelmatige tijdstippen. Zo vermijd je later oplopende kosten en grote ingrepen. Monumentenwacht biedt handige brochures aan waarin je praktische tips voor onderhoud en plaatselijk herstel krijgt aangereikt. De digitale versies van deze brochures zijn gratis te downloaden en vind je op de website van Monumentenwacht.
• Door slim te kiezen hoe je de plattegrond van je pand organiseert en welke functies je waar onderbrengt, kan je inspelen op de kwaliteiten van elke ruimte en bijkomend benodigde ingrepen opvallend inperken. Leefruimtes in rijwoningen worden nu vaak achteraan ingetekend, terwijl koude ruimtes zoals een berging eerder bij de voorgevel zitten en minder geïsoleerd moeten zijn.

Pas je bovenstaande gebruikstips al toe en heb je toch nog nood aan meer structurele ingrepen? Check de tips bij de afbeelding hieronder. Het blijft wel belangrijk om weloverwogen te werk te gaan en op maat te bekijken welke mogelijkheden op jouw pand van toepassing zijn. Gespecialiseerde restauratiearchitecten en -aannemers kunnen je hierbij helpen.

Nog vragen of nood aan advies op maat? Hier kan je terecht